Với Windows 10, những thứ cũ trở nên mới, và điều đó rất nguy hiểm
Ngay từ khi thông tin về phiên bản Windows kế nhiệm cho Windows 8 bắt đầu rò rỉ, nhiều người đã có thể dự đoán rằng nền tảng này trông sẽ giống Windows 7 hơn. Ngay cả Windows 8.1 cũng đi theo con đường đó khi Microsoft quyết định mang nút Start trở lại hệ điều hành của mình, đồng thời thực hiện nhiều tinh chỉnh để giúp việc sử dụng chuột, bàn phím được dễ dàng hơn. Và trong suốt gần 40 phút giới thiệu Windows 10, hai quan chức cấp cao của Microsoft đã không thể giấu đi một sự thật, rằng Windows 10 chính là Windows 7.
Nói chính xác hơn, Windows 10 là Windows 7 được bổ sung thêm những thứ tốt nhất từ Windows 8: chế độ Snap ứng dụng để chạy song song nhiều app trên màn hình, các app theo thiết kế Modern đẹp mắt, Live Tile, và giờ đây là một kho phần mềm có thể dùng cho nhiều loại thiết bị khác nhau, từ điện thoại cho đến TV. Nhưng ở cốt lõi, Windows 10 vẫn giống Windows 7 hơn là Windows 8 bởi vì nó được xây dựng chủ yếu dành cho các máy tính desktop, không phải xoay quanh giao diện Start Screen như hồi Windows 8. Và thậm chí bạn cũng sẽ thấy được một phần của màn hình Start đó bên trong Start Menu mới vừa quay trở lại.
Ngoài ra, việc mọi ứng dụng đều chạy trong cửa sổ càng nhấn mạnh hơn cho nhận xét nói trên. Trước đây các app Modern của Windows 8 chạy trong môi trường của riêng chúng và Microsoft không hề sử dụng khái niệm "cửa sổ" cho loại phần mềm này. Giờ đây, lên tới Windows 10, hãng sẽ cho phép bạn chạy chúng trong các cửa sổ khác nhau, y hệt như app desktop truyền thống. Động thái này sẽ giúp người dùng Windows 7 cảm thấy quen thuộc hơn khi nâng cấp hệ điều hành.
Và sự quen thuộc chính là trọng tâm ở đây. Cụm từ này đã được Myerson và Belfiore nhắc đi nhắc lại nhiều lần trong bài thuyết trình của hai ông. Họ đã dành thời gian để mô tả rằng việc nâng cấp từ các bản Windows trước lên Windows 10 đơn giản như thế nào, trải nghiệm của Windows 10 giống với hiện nay ra sao. Belfiore nói: "Chúng tôi muốn tất cả người dùng Windows 7 suy nghĩ rằng ngày hôm qua họ đang lái chiếc xe Prius thế hệ đầu, và giờ đây, với Windows 10, họ đang ngồi trong một chiếc Tesla".
Xuyên suốt cả sự kiện tối hôm qua, Microsoft dường như không phải đang nói chuyện với người dùng Windows 8 hiện tại, mà là với những người vẫn còn sử dụng Windows 7 và Windows XP vì một số lý do nào đó.
Trong số những khách hàng chưa nâng cấp lên Windows 8, phần lớn đều là các doanh nghiệp. Tất nhiên, nhóm khách hàng đặc biệt này không lọt khỏi tầm mắt của Microsoft bởi các công ty, tổ chức chính là thành trì vững vàng nhất của Windows và cũng là khách hàng quan trọng hàng đầu đối với Microsoft. Ngay cả cửa sổ dòng lệnh command prompt, thứ mà người dùng phổ thông ít khi đụng đến nhưng lại được xài thường xuyên bởi nhân viên IT, cũng được trình diễn trong sự kiện! Ngay cả thư mời đến buổi ra mắt cũng ghi là "những thứ kế tiếp với Windows và doanh nghiệp"!
Với Windows 10 dành cho desktop, Microsoft cho phép các quản trị viên hệ thống lưu trữ, tách biệt dữ liệu cá nhân với dữ liệu công ty trên cùng một thiết bị của nhân viên. Ngoài ra nó còn giúp người dùng cảm thấy quen thuộc với một giao diện không khác mấy so với Windows 7, một điều quan trọng để giúp việc kinh doanh được tiếp tục (chứ không bị gián đoạn vì nhân viên phải làm quen với một thứ gì đó lạ lẫm).
Windows 10 là một động thái rất khôn ngoan, thực tế và nhạy bén từ Microsoft. Hồi ra mắt Windows 8, Microsoft đã mạnh dạn rẽ sang một hướng đi mới hoàn toàn, nhưng thật không may hãng lại phải nhận quá nhiều phản hồi tiêu cực. Như lời Belfiore và Myerson, vấn đề không nằm ở việc những tính năng của Windows 8 không hoạt động hay giao diện có quá nhiều màu sắc. Thay vào đó, vấn đề nằm ở chỗ người dùng cần phải được huấn luyện quá nhiều trước khi có khả năng sử dụng hệ điều hành này.
Nói cách khác, Windows 8 quá khó để người dùng phổ thông học và sử dụng, và hầu hết mọi người đều không muốn vướn vào rắc tối đó. Chính vì thế, Microsoft giữ lại những thành phần tốt nhất và hiệu quả nhất của Windows 8, sau đó đảo phần lõi của Windows về lại Windows 7 - thứ mà rất nhiều người đã biết và hiểu được.
Tuy nhiên, bằng cách này, Microsoft lại đưa bản thân mình vào một trò chơi nguy hiểm. Mặc dù Windows 8 không được đón nhận nồng nhiệt nhưng nó lại là nỗ lực nhằm khám phá ra một cách tương tác tốt hơn giữa chúng ta với thiết bị công nghệ. App sẽ chạy ở khắp mọi nơi và luôn luôn được cập nhật, không quan trọng chiếc máy bạn đang xài là gì và kích thước màn hình của nó lớn bao nhiêu. Với Windows 8, Microsoft muốn bạn nghĩ rằng môi trường desktop đã chết, nhưng khi ra mắt Windows 10, hãng lại khôi phục nó. Microsoft đang phá bỏ đi ý định ban đầu của chính mình, hay ít nhất là đang làm cho nó trở nên ít quan trọng hơn.
Windows 10 dường như là một bản nâng cấp vừa tiến vừa lùi, và nó không mang lại nhiều thay đổi có ý nghĩa trong vòng 8 năm qua. Nó không giống như khi Windows 8 mới ra mắt, Windows 10 vẫn là một bản Windows 7 tốt nhất từ trước đến nay, nhưng về cơ bản thì nó vẫn là Windows 7 khi nhìn từ khía cạnh giao diện, sự quen thuộc và cách tương tác giữa người với máy.
Nếu ở trên là tất cả những gì Microsoft có thì công ty đang gặp một vấn đề cực kì nghiêm trọng. Nếu hãng để những khách hàng bảo thủ làm chậm đi sự sáng tạo và tính cách tân của mình, Microsoft sẽ lại bước về một góc để rồi tiếc nuối nhìn các đối thủ vượt mặt khi bọn họ nghĩ ra một loại thiết bị mới hay một phương thức tương tác mới.
Từ nay đến lúc Windows 10 chính thức được phân phối rộng rãi vẫn còn là một chặng đường dài. Vẫn còn đó nhiều khía cạnh của nền tảng mà chúng ta chưa thấy được. Trong sự kiện tối hôm qua chúng ta chỉ mới thấy được một vế của phương trình - vế nói đến môi trường desktop - còn việc Windows 10 sẽ hoạt động như thế nào trên điện thoại và máy tính bảng thì vẫn còn là một dấu hỏi lớn.
Với đại đa số người dùng, một phiên bản Windows 7 được cải tiến mạnh mẽ chính là thứ họ muốn. Tuy nhiên, những gì mình thấy khi theo dõi buổi lễ ra mắt Windows 10 đã làm cho mình thật sự lo lắng, và nó cũng sẽ khiến bất kì ai muốn Microsoft thành công trong dài hạn có cảm giác tương tự. Đây giống như là một Microsoft không dám bước tới, không dám thử những cái mới, một Microsoft hoặc không có ý tưởng tốt, hoặc không đủ tự tin vào các ý tưởng của mình. Windows 8 đã từng là một dấu cho thấy Microsoft đang đi về phía trước để thoát khỏi cái bóng của Windows 7, nhưng rồi hãng lại quay về dưới cái ô mát mẻ đó.
Sự quen thuộc mang lại sự an toàn, và nó cũng dễ đem lại lợi nhuận cho Microsoft. Tuy nhiên, trong một lĩnh vực mà mọi thứ di chuyển rất nhanh, sự quen thuộc cũng rất nguy hiểm.
