Nexus 5 không hẳn là một chiếc điện thoại thuần Android, nó là một sản
phẩm thuần Google
Trong vòng 5 năm qua, chúng ta đã được chứng kiến sự ra đời của năm thế hệ điện thoại Nexus, và hoàn toàn phù hợp khi mà chiếc mới nhất được gọi là Nexus 5. Thế nhưng đã từ rất lâu rồi chúng ta vẫn chưa thật sự giải đáp được một câu hỏi rất quan trọng: chính xác thì Google đang cố gắng thu được điều gì thông qua chương trình Nexus, và chiến lược của hãng trong các bản cập nhật Android là gì? Trang The Verge mới đây đã có dịp nói chuyện với 3 trong số 4 người lãnh đạo chính của nhóm Android để hỏi lại hai câu hỏi này, đồng thời trao đổi thêm về chiếc Nexus 5 cũng như Android 4.4 mới được ra mắt.
Hiroshi Lockheimer, phó chủ tịch chịu trách nhiệm về mặt kĩ thuật của Android, cho biết rằng "Nexus đại diện cho một thiết bị có cấu hình cao nhưng mức giá vừa phải. Một thứ nữa là bản cập nhật những thiết bị này đến trực tiếp từ Google. Đó là hai tính chất của Nexus mà tôi nghĩ mọi người cảm thấy thích và chúng tôi chưa có ý định thay đổi chiến lược đó".
Ông Lockheimer vẫn chưa thật sự trả lời được cho hai câu hỏi nói trên, cũng như những quan chức khác của Google trong nhiều năm qua vẫn chưa không đưa ra một câu trả lời thật sự chính xác. Nhưng với Nexus 5 và Android 4.4 KitKat, chúng ta thấy được một phần của câu hỏi này, và phần này rõ nét hơn so với những chiếc điện thoại Nexus đi trước: Nexus 5 là một chiếc điện thoại của Google, thuần Google, không hẳn là thuần Android như mọi người vẫn nghĩ.
PHẦN CỨNG CỦA GOOGLE
Những chiếc điện thoại Nexus trong thời gian gần đây đều là phiên bản của một thiết bị sẵn có nào đó, ví dụ như Nexus 4 là một bản khác của LG Optimus G, Nexus 5 thì lại có phần cứng bên trong tương tự như LG G2. Tuy nhiên, Nexus 5 vẫn có nhiều điểm khác biệt rõ so với G2, chẳng hạn như màn hình có kích thước khác (5" trên Nexus 5 và 5,2" trên G2), cảm biến ảnh khác và thiết kế công nghiệp bên ngoài cũng khác, trông mạnh mẽ hơn rất nhiều. Matias Duarte, giám đốc thiết kế của Android, chia sẻ: "Chúng tôi dành thời gian hơn cho phần cứng này (Nexus 5) nhiều hơn bất kì sản phẩm nào của chúng tôi". Ông nói thêm rằng kiểu dáng tương tự giữa Nexus 5 và Nexus 7 cũng chẳng phải là ngẫu nhiên. "Bạn đã bắt đầu thấy được một kiểu giá trị, một kiểu thiết kế chung giữa các thành viên trong gia đình Nexus".
Duarte chỉ ra rằng các "điểm điêu khắc vui vẻ" trên Nexus 5, từ cạnh được bo nhẹ cho đến nút vật lý phủ lớp sứ đều là "những chi tiết nhỏ nhưng tốt" và chúng hoàn toàn phù hợp trong tổng thể thiết bị. Nexus 5 cũng có nhiều phần được làm bằng nhựa, và Duarte nói rằng "đây không phải là loại nhựa rẻ tiền". Ông tiết lộ thêm rằng Google đã tham gia gia công và khắc laser để giúp tạo ra những đường nét chính xác trên Nexus 5 sau khi khung máy được làm ra.
Chiếc Nexus 5 cũng là sản phẩm có xu hướng về thiết kế phần cứng giống theo phong cách Google nhất từ trước đến nay, và bao gồm cả giá bán chỉ 349$ không hợp đồng cho bản 16GB. Nhưng cũng cũng có những thứ mà Google phải hi sinh để có được điều đó: nhựa của Nexus 5 tuyệt vời, nhưng pin và camera thì không tốt bằng. Nhưng điểm mấu chốt ở đây đó là Google cũng xem Nexus giống như cách mà các nhà sản xuất khác làm. Hãng cũng phải tùy biến lại bản Android của mình để nó phù hợp với phần cứng và thiết kế của máy. "Cuối cùng, chúng tôi phải thiết kế cả phần cứng và phần mềm cùng với nhau". Những công ty khác cũng như thế, cũng phải tinh chỉnh lại phần mềm để nó trông hòa hợp với thiết kế tổng quan của máy mà thôi. "Đó là một nhóm, một sự lãnh đạo, và chúng tôi nhìn vào sản phẩm một cách tổng thể."
NỀN TẢNG ANDROID CỦA GOOGLE
KitKat có rất nhiều điểm mới đáng khen, giao diện cũng đã thay đổi nhẹ, nhưng sự thật thì Android 4.4 vẫn chỉ là một bản cải tiến nhẹ so với những gì mà Google giới thiệu hai năm trước trong Android 4.0 Ice Cream Sandwich. Nó không phải là một sự lột xác mạnh mẽ như từ Android 2.3 lên 4.0. Duarte cho biết rằng "kể từ khi chúng tôi giới thiệu kiểu Android như thế này trong Ice Cream Sandwich, chúng tôi đã tự tin rằng mình đang làm một việc có tính dẫn dắt cao. Trong những năm sau đó, chúng tôi có cảm giác dạng như 'ừ, đó là nước đi đúng đấy'. Và những gì chúng tôi đang làm hiện tại đó là làm cho nó trở nên tốt hơn".
Phó chủ tịch Lockheimer đồng ý với điều này. Ông nói thêm rằng bởi vì phần lõi của hệ điều hành và giao diện không cần phải thay đổi nhiều, thế nên Google tập trung bổ sung thêm tính năng và nâng cao những gì mà nền tảng Android có thể làm được. "Điểm nhấn của KitKat đó là nó là một tập hợp của - tôi không nhớ rõ con số cụ thể, khoảng 200, 300 hay một số lớn nào đó - các tính năng ở khắp mọi nơi. Và tôi nghĩ rằng đây là dấu hiệu cho thấy nền tảng của chúng tôi đã đạt đến một mức độ trưởng thành nhất định".
Giám đốc kĩ thuật Dave Burke thì mô tả như sau: "KitKat có một danh sách dài các tính năng". Ông bày tỏ hi vọng rằng phiên bản Android mới nhất sẽ giúp giải quyết những vấn đề đã và đang ảnh hưởng đến nền tảng này, chẳng hạn như việc các nhà sản xuất mất quá nhiều thời gian để nâng cấp thiết bị của mình lên Android bản mới. "Với mỗi bản Android nhỏ, chúng tôi không phải thiết kế lại hay xây dựng lại các thành phần cốt lõi", ông nói, "điều đó giúp các nhà sản xuất rút ngắn thời gian đưa Android mới đến với các thiết bị đã bán ra, đồng thời tiết kiệm thời gian tích hợp lên sản phẩm mới".
Cả Burke và Lockheimer đều lạc quan về những thay đổi về cách quản lý bộ nhớ trong KitKat để giúp nó phù hợp hơn trong những thiết bị tầm thấp. Điều này sẽ giúp tăng tốc độ phát triển cho Android 4.4. Google gọi cải tiến này là "Project Svelte" và họ đã dùng Nexus 4 để phát triển nó. "Nó là một đống công việc", Burke cho biết, nhưng đó lại là việc cần thiết để giúp các nhà sản xuất thoát khỏi việc sử dụng bản Android Gingerbread đã 3 năm tuổi trên những máy giá rẻ.
PHẦN MỀM CỦA GOOGLE
Những chiếc điện thoại Nexus trước đây đóng vai trò như các "bản mẫu" để chạy Android nguyên gốc và cũng là để trình diễn các dịch vụ, ứng dụng mà Google cung cấp. Nexus 5 vẫn thực hiện nhiệm vụ này, nhưng trật tự về tính quan trọng dường như đã thay đổi. Google nói rằng launcher mới trên Nexus 5 được thiết kế dành riêng cho chiếc điện thoại này. Cũng có thể một ngày nào đó hãng đem nó lên Nexus 4 hay thậm chí là Play Store, nhưng ở thời điểm hiện tịa, Google muốn xem người dùng sẽ cảm nhận launcher mới như thế nào trước khi mang nó lên các máy khác.
Duarte gọi việc tích hợp chặt chẽ Google Now vào launcher mới là "thứ thú vị nhất của Nexus 5", và đây cũng là một trong những tính năng quan trọng nhất của KitKat. Launcher này có khả năng luôn luôn lắng nghe lệnh từ người dùng và bất kì khi nào bạn nói "OK Google" thì Now sẽ xuất hiện. Bạn không cần phải kéo nút Home ảo từ dưới lên trên để kích hoạt Now như trước. Ngoài ra, KitKat còn cho phép chúng ta kéo từ cạnh trái thiết bị vào trong màn hình để chạy Now lên.
"Cái chất Google" của Nexus 5 tất nhiên vẫn còn ở nhiều nơi khác chứ không chỉ trong launcher. Hangouts giờ đây là ứng dụng SMS mặc định của Nexus 5, nó cung cấp cho chúng ta một nơi quản lý tất cả tin nhắn, tin chat, cuộc gọi video... Tính năng này rồi cũng sẽ xuất hiện trên những máy khác trong thời gian tới. Người dùng vẫn có thể tải về những trình SMS khác để xài, nhưng theo Lockheimer thì việc dùng Hangouts mới là có lợi. "Sự hợp nhất... đó là một trải nghiệm người dùng tốt, Chúng tôi đã gom ba icon lại làm một, và điều đó giúp mọi người dễ hiểu hơn".
Chưa hết, trình gọi điện cũng được tích hợp chặt chẽ hơn với "cái chất Google". Nó sở hữu khả năng tìm kiếm số liên lạc từ các doanh nghiệp và người dùng một cách tự động, do đó bạn sẽ không phải chạy những ứng dụng khác lên. Và, theo góc nhìn của Google, tại sao lại không tận dụng hết tất cả những điểm tốt này để loại bỏ đi những thứ dư thừa? Burke chia sẻ: "Một trong những điều tuyệt vời khi làm ở Google đó là bạn có thể nhìn xung quanh và có một hạ tầng khổng lồ. Chúng tôi có những máy chủ có khả năng biết được làm cách nào để thực hiện một tác vụ nào đó. Nếu bạn thêm vào một thay đổi nhẹ thôi thì cũng đã có thể mang lại trải nghiệm tốt hơn cho người dùng rồi". Google cho biết thêm rằng mặc dù trình gọi điện mới là một phần của Android nhưng tính năng tự tìm kiếm tên người gọi lại sử dụng hàm API riêng của hãng.
Ngoài ra, KitKat còn có một trình đính kèm tập tin mới. Khi bạn cần đính kèm file để gửi email hoặc làm gì đó, KitKat sẽ hiển thị một danh sách các nơi mà bạn có thể lấy tập tin, trong đó những nền tảng đám mây như Google Drive được ưu tiên hàng đầu. Nó cũng là một điểm mới mà Google đã mang đến cho Nexus 5.
CHIẾC ĐIỆN THOẠI CỦA GOOGLE
Tất nhiên, chẳng có gì sai khi biến Nexus từ một dòng điện thoại Android cao cấp trở thành một chiếc điện thoại của Google, nhưng nó thật sự đã làm thay đổi Google và cả phần còn lại của hệ sinh thái Android. KitKat nhấn mạnh vào việc "tinh chỉnh", "đánh bóng" và cung cấp "một danh sách dài những tính năng", nhưng nó cũng liên quan đến việc giúp các dịch vụ của Google phát huy đến mức tối đa. Nói cách khác, các ứng dụng do Google thiết kế sẽ đạt đến mức hoàn hảo khi chúng chạy trên Nexus 5.
Đây cũng chính là thứ mà những hãng thiết bị khác như Samsung, HTC và chính LG phải cân nhắc một cách kĩ lưỡng. Họ phải chấp nhận một trong hai điều sau: hoặc Google đang ngày càng chiếm nhiều không gian hơn trên màn hình chính và phải cố gắng cạnh tranh trực tiếp với các dịch vụ của Google, hoặc cung cấp một bản Android "thu gọn" hơn nhưng lại thua kém về mặt trải nghiệm so với điện thoại Nexus. Hiện chưa rõ mỗi công ty sẽ làm gì, nhưng đó không phải là một lựa chọn dễ dàng.
Lockheimer nói thêm rằng Google không xem Nexus 5 như là một "thú vui", thay vào đó, "chúng tôi kinh doanh chúng một cách nghiêm túc, và hiện có rất nhiều người đã mua những máy Nexus". Lần đầu tiên trong lịch sử Android, các hãng khác trong cùng hệ sinh thái cũng sẽ phải xem xét Nexus 5 một cách nghiêm túc.
