Thứ Sáu, 20 tháng 12, 2013

Vệ tinh Gaia của ESA đã được phóng lên quỹ đạo, bắt đầu sứ mạng khảo sát hàng tỉ ngôi sao

Gaia.

Hôm qua thứ 5 ngày 20 tháng 12, cơ quan vũ trụ châu Âu (ESA) đã chính thức phóng vệ tinh thăm dò vũ trụ Gaia vào lúc 9:12:19 sáng GMT (4:12 chiều theo giờ Việt Nam) tại sân bay vũ trụ châu Âu ở Kourou, đảo Guiana thuộc Pháp. Gaia được đưa lên quỹ đạo bằng tên lửa Soyuz-Fregat và vệ tinh sẽ bắt đầu sứ mạng kéo dài 5 năm để thực hiện khảo sát từng % một về 100 tỉ ngôi sao tạo nên thiên hà. Đây là một phần của dự án bản đồ hóa 3D chi tiết nhất từ trước đến nay về thiên hà Milky Way.

Theo ESA, Gaia đã được phóng lên quỹ đạo rất thuận lợi. Khi tên lửa đẩy rời bệ phóng, mọi hoạt động còn lại đều được thực hiện tự động. Khoảng 118 giây sau khi cất cánh, 4 buồng đốt phụ đã tách rời khỏi Soyuz và 220 giây sau đó, lớp vỏ bảo vệ Gaia trên đỉnh tên lửa đã được tách rời. Tại phút thứ 42, Gaia bắt đầu tách khỏi động cơ đẩy giai đoạn 3 Fregat và bắt đầu xâm nhập quỹ đạo ở phút 88. Lúc này, Gaia triển khai tấm khiên mặt trời hình chiếc dù có đường kính 10,5 m.

Gaia hiện đang ở giai đoạn đầu của sứ mạng và vệ tinh đang hướng đến một quỹ đạo dạng đường cong Lissajous quanh điểm đu đưa Lagrange 2 (L2) nơi trường hấp dẫn của Mặt Trời và Trái Đất cân bằng. Qua đó, Gaia có thể duy trì vị trí ổn định theo Trái Đất ở khoảng cách 1,5 triệu km. Con tàu sẽ thực hiện nhiệm vụ đầu tiên kéo dài 6 tháng, sau đó nó sẽ sử dụng các khí cụ để bản đồ hóa vị trí và tốc độ của hàng tỉ ngôi sao cũng như độ sáng, nhiệt độ và cấu tạo của chúng.

Thêm vào đó, ESA kỳ vọng Gaia sẽ phát hiện ra hàng trăm ngàn thiên thạch và sao chổi trong hệ Mặt Trời, các ngoại hành tinh, vài vạn sao lùn nâu, tối đa 20 ngàn siêu tân tinh và hàng trăm ngàn chuẩn tinh. Gaia mang theo chiếc camera kỹ thuật số lớn nhất từng được chế tạo vào không gian với độ phân giải lên đến 1 tỉ điểm ảnh và có thể thực hiện 40 triệu lượt quan sát chỉ trong 1 ngày về các vật thể mờ hơn 1 triệu lần so với những gì chúng ta có thể thấy bằng mắt thường. ESA ước tính đến khi sứ mạng kết thúc, Gaia sẽ thu thập được 1 PT dữ liệu, tương đương 200.000 đĩa DVD.

Ban đầu Gaia được lên lịch phóng vài ngày 20 tháng 11 nhưng sự cố hư hỏng của hệ thống tiếp sóng băng tần X đã gây trì hoãn.