Hải quân Mỹ lên kế hoạch thử nghiệm súng điện từ Railgun cho tàu đổ bộ
siêu tốc JHSV lớp Spearhead
Theo báo cáo mới nhất từ Washington, hải quân Hoa Kỳ đang lên kế hoạch lắp đặt và thử nghiệm mô hình súng railgun điện từ cho tài đổ bộ siêu tốc JHSV (Joint High Speed Vessel) lớp Spearhead vào năm 2016 sắp tới. Kế hoạch trên thuộc khuôn khổ chương trình hải pháo của tương lai do hải quân Mỹ đề xuất và phát triển từ năm 2005. Đây cũng là lần đầu tiên súng railgun điện từ (EM railgun) được chính thức thử nghiệm ngoài khơi và đánh dấu một cột mốc quan trọng cho sự tiến bộ trong kỹ thuật tác chiến của hải quân Hoa Kỳ.
Hiện nay, các chiến hạm của hải quân đều được trang bị tên lửa hiện đại nhất với phạm vi hoạt động lớn, độ chính xác và mức sát thương cực cao,... dù vậy, công tác vận hành và chi phí cho một lần khai hỏa là vô cùng đắt đỏ, lên tới hàng triệu đô la cho mỗi loạt bắn. Các loại vũ khí cổ điển như hải pháo dù ít tốn kém hơn nhưng hoạt động cũng kém hiệu quả hơn với tầm bắn ngắn, độ chính xác kém và việc kiểm soát khá khó khăn. Theo hải quân Hoa Kỳ, vấn đề cần thiết nhất hiện nay là một loại vũ khí hải quân có hiệu quả tương tự như tên lửa nhưng với chi phí hoạt động cho mỗi lần khai hỏa phải ít hơn so với các khẩu hải pháo thông thường.
Đó cũng chính là nguyên nhân cho sự ra đời của súng điện từ railgun. Đây là thế hệ súng sử dụng lực điện từ để đẩy đầu đạn ra khỏi nòng súng thay vì sử dụng một lượng lớn thuốc nổ như trước đây. Trên thực tế, ý tưởng này đã được đề xuất và thậm chí là thử nghiệm từ những năm 1920 với các ứng dụng đa dạng từ súng điện từ cho tới các nghiên cứu vận tải vũ trụ. Dù vậy, việc chính thức áp dụng vào thực tiễn công nghệ điện từ nói trên mới được triển khai trong vòng vài năm trở lại đây.
Về cơ bản, súng điện từ railgun là một mô tơ điện với lõi thép đặt giữa những giá xoay có tác dụng dẫn điện. Giống như các động cơ điện khác, railgun sử dụng trường điện từ xen kẽ để tạo nên lực kéo dọc theo thiết bị. Trong trường hợp này, lực điện từ sẽ tác động dọc theo 2 đường ray kim loại để đẩy đầu đạn được đặt ở giữa ra khỏi nòng súng với tốc độ siêu thanh.
Theo kết quả nghiên cứu, khẩu súng điện từ railgun có khả năng bắn một đầu đạn ra khỏi nòng với vận tốc đạt Mach 7,5 (tương đương với 9200 km/h). Ở vận tốc này, đầu đạn chỉ mất 6 giây để bay tới đường chân trời và có thể bắn tới một mục tiêu cách đó 203 km. Hơn nữa, đầu đạn do railgun bắn ra mang rất nhiều động năng nên không cần phải mang theo vật liệu nổ để phá hủy mục tiêu.
Một ưu điểm của súng điện từ railgun chính là chi phí lắp đặt và vận hành ít tốn kém hơn so với các hệ thống tên lửa tối tân hiện nay. Nếu như trước đây phải mất khoảng 1 triệu đô la để bắn một loạt tên lửa thì đối với railgun, người ta chỉ cần chi phí vài nghìn đô la là đã có thể bắn ra các đầu đạn với hiệu quả tương đương.
Điều trên cho phép các tàu chiến có thể mang theo được nhiều đầu đạn hơn và hỏa lực cũng được gia tăng hơn so với trước đây nhằm đối phó được với nhiều tình huống tác chiến khác nhau. Hải quân cho biết rằng súng điện từ railgun có thể được dùng để chống lại nhiều loại kẻ địch từ chiến hạm, tàu chiến cỡ nhỏ, máy bay, tên lửa và các mục tiêu trên đất liền.
Theo thông tin từ phía Hải quân mỹ, kế hoạch năm 2016 sẽ là thử nghiệm trên biển đầu tiên của súng railgun. Trước tiên, súng railgun sẽ được trang bị cho tàu đổ bộ siêu tốc JHSV do đặc điểm phía trên tàu có thể dễ dàng lắp đặt khẩu súng này. Bên cạnh đó, khi JHSV không tham gia chiến đấu, khẩu súng sẽ được tháo ra dễ dàng nhằm thực hiện các kế hoạch tác chiến một cách linh động hơn.
Nguyên mẫu súng điện từ railgun là kết quả của quá trình thử nghiệm và phát triển của hải quân Hoa Kỳ cùng một số công ty tư nhân từ năm 2005 tại Trung tâm thủy chiến Dahlgren, bang Virginia và Phòng thí nghiệm nghiên cứu hải quân. Giai đoạn kế tiếp của chương trình sẽ nghiên cứu phát triển họng súng có lực bắn 32 mega jun cho phép bắn viên đạn trong bán kính 182 km. Đồng thời, trong giai đoạn tiếp theo của nghiên cứu, súng railgun sẽ được nâng cấp để có thể bắn 10 viên đạn trong vòng 1 phút.
Bên dưới là đoạn video mô tả sơ lược hoạt động của súng điện từ railgun
