Những điều chưa biết khi lên mâm và bánh lớn
Nâng cấp một bộ mâm lớn là mơ ước của không ít chủ xe vì nó khiến chiếc xe trông thể thao, khỏe khoắn và dễ gây ấn tượng hơn. Tuy nhiên không phải ai cũng biết là việc thay đổi này có thể ảnh hưởng đến tính năng vận hành của chiếc xe. Đây là yếu tố cần được cân nhắc trước khi quyết định lên mâm hay bánh lớn. Lợi hay hại thế nào chúng ta sẽ cùng tìm hiểu qua kết quả thử nghiệm thực tế của tạp chí xe uy tín Car and Driver (C&D).
Trong bài thử nghiệm, C&D sẽ lần lượt thay các bộ mâm có đường kính từ nhỏ nhất từ 15" cho đến lớn nhất 19" trên 1 chiếc Golf 2.5 và ghi nhận những ảnh hưởng từ sự thay đổi bánh mâm lớn hơn đến các tính năng của xe, bao gồm: độ tăng tốc, khả năng thắng, độ bám đường, độ ồn, mức tiêu thụ nhiên liệu. Các bộ lốp đi theo mâm 15", 16", 17" sẽ có chỉ số tốc độ là V (tức tốc độ tối đa đảm bảo an toàn là 149 mph) còn bộ lốp theo mâm 18", 19" sẽ có chỉ số tốc độ W (tốc độ tối đa đảm bảo an toàn là 168 mph).
Cần lưu ý là các bộ mâm có thể lớn hơn, nhưng cỡ lốp cần phải chọn sao cho đường kính là tương đương nhau. Đường kính tổng thể của lốp không được thay đổi quá nhiều so với thông số mặc định vì nó sẽ gây ra sai số cho đồng hồ đo tốc độ, hiện tượng cạ hốc bánh cũng như ảnh hưởng xấu đến hộp số. Một kiến thức cần ghi nhớ là mâm lớn sẽ kéo theo chiều rộng lốp tăng lên nhưng đường kính lốp không đổi nhiều có nghĩa thành lốp sẽ mỏng hơn.
Mâm và lốp lớn hơn đồng nghĩa với trọng lượng lớn hơn, xe tăng tốc chậm đi và mức tiêu hao nhiên liệu tăng lên. Kết quả của C&D ghi nhận 10% cách biệt mức tiêu hao nhiên liệu và 4% thay đổi trong khả năng tăng tốc giữa bộ mâm 15" nhỏ nhất và 19" lớn nhất. Đây là những con số đáng để lưu tâm trước khi quyết định nâng cấp mâm và lốp.
Các thông số về chiều rộng và đường kính của mâm tăng lên yêu cầu một bộ lốp rộng hơn nhưng thành lốp sẽ mỏng đi và phải được gia cố chắc chắn hơn. Điều này vô tình cũng cải thiện đáng kể độ bám đường của xe. Tuy nhiên những lý thuyết trên không phải lúc nào cũng đúng. Kết quả thử nghiệm chỉ ra bộ mâm 19" lớn nhất có chiều rộng cũng lớn nhất 8,5 inch nhưng độ bám đường lại kém hơn 0,01 g so với bộ mâm 18" có chiều rộng 8 inch. Sự cá biệt có thể lý giải là do hệ thống treo không được điều chỉnh cho phù hợp với bộ bánh có độ bám đường quá lớn nên sẽ khiến độ nghiêng thân xe lớn hơn. Chính độ nghiêng thân xe trong trường hợp này lại gây phản tác dụng là làm mất độ bám đường tổng thể của chiếc xe.
Một điểm đáng chú ý là bộ mâm lốp 18" thể hiện lợi thế bám đường cách biệt so với bộ mâm lốp 17" (0,89 g so với 0,85 g). Điều này là do lốp 18" có chỉ số tốc độ W nên thành phần cao su sẽ có độ bám cao hơn so với lốp 17" có chỉ số tốc độ V thấp hơn. Tuy nhiên, thành phần cao su có độ bám cao hơn cũng đồng nghĩa với độ hao mòn nhiều hơn hay tuổi thọ lốp có phần kém đi.
Bộ mâm 19" lớn nhất gây ra tiếng ồn từ mặt đường lớn nhất và "bóc lột" hệ thống treo nhiều nhất. 2 Bộ mâm nhỏ nhất là 15" và 16" tuy khiến chiếc xe có xu hướng bị thiếu lái (understeer) nhưng lại cho cảm giác êm ái nhất. Tuy các giá trị độ ồn đo bằng dB không thể hiện được nhiều khác biệt nhưng về thực tế thì các bộ mâm nhỏ luôn ít gây ồn và đi êm hơn so với các bộ mâm lớn hơn.
Cuối cùng, nếu chấp nhận đánh đổi độ tăng tốc, tính kinh tế cũng như những bất lợi về sự thoải mái để chiếc xe có được vẻ ngoài thể thao, sành điệu và độ bám đường tốt hơn thì lựa chọn mâm lốp lớn hơn là dành cho bạn. Nhưng cũng đừng quên là việc thay đổi mâm lốp khác với thông số đăng kiểm là vi phạm luật giao thông và sẽ khiến bạn bị phạt.