Thứ Tư, 5 tháng 6, 2013

"Patent Troll" là gì và tại sao Tổng thống Mỹ Obama phải ra tay ngăn chặn?

patent-troll

"Patent Troll" (tạm dịch là cạnh tranh không lành mạnh về bằng sáng chế) là cụm từ để chỉ những người hay tổ chức nào đó dùng các bằng sáng chế do mình nắm giữ (có thể do mua lại chứ không phải do mình làm ra) để đem đi kiện các công ty khác vi phạm đến bằng sáng chế đó của mình, mục đích là để triệt hạ các đối thủ cạnh tranh hoặc đòi trả phí vi phạm bản quyền, hơn là để bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ của bản thân công ty. Mới đây, đích thân Tổng thống Mỹ Barack Obama đã ban hành một số luật lệ mới nhằm ngăn chặn hành vi "patent troll" đáng lên án này.

Lấy ví dụ về "patent troll", tờ New York Times kể ra vài trường hợp như có một công ty đe dọa sẽ kiện đến 8.000 cửa hàng cà phê, khách sạn và cửa hàng bán lẻ vì đã vi phạm bản quyền "cài đặt mạng Wi-Fi cho khách hàng sử dụng"; một trường hợp khác tuyên bố đang có hàng trăm doanh nghiệp nhỏ vi phạm bản quyền "thiết kế gắn máy scan tài liệu chung với hệ thống máy tính văn phòng" hay như có cả vụ đòi tiền hoa hồng từ tất cả những ai trên thế giới muốn phát podcast...

Còn rất nhiều rất nhiều các trường hợp khác mà chúng ta có lẽ sẽ rất quen ví dụ như Apple với Samsung, Google, Motorola hay HTC... Các hãng này không ít thì nhiều đều từng dính vào những vụ "patent troll" như thế với câu nói đáng sợ nhất là "hãng A bị cấm bán sản phẩm B ở thị trường XYZ nào đó". Nếu không có biện pháp giải quyết triệt để thì nó sẽ gây ra các tác hại khôn lường, người dùng như chúng ta sẽ không có các sản phẩm và dịch vụ tốt mà đáng lẽ ra chúng ta phải được hưởng, được mua một cách dễ dàng.

Do đó, mới đây đích thân Tổng thống Hoa Kỳ, ông Barack Obama đã ban hành 5 sắc luật mới chỉnh sửa lại các điều lệ có liên quan đến hệ thống quản lý các văn bằng sáng chế. Theo đó, ông Obama đã yêu cầu Văn phòng Sáng chế và Bản quyền Mỹ (USPTO) phải buộc các công ty nói cụ thể hơn chính xác thì các bằng sáng chế của họ bao hàm những nội dung gì, ai là người đang nắm giữ chúng cũng như nó đang bị (các công ty khác) vi phạm như thế nào. Mục đích của hành động này là để cho các bên biết thêm nhiều thông tin về vụ kiện mà họ đang dính vào. Ngoài ra, văn phòng này cũng phải nghiên cứu thật kỹ lưỡng đối với những loại bằng có nội dung quá bao quát.

Người ta còn cho rằng một trong những thay đổi đáng lưu ý nhất của lần này đó là ông Obama muốn làm giảm bớt vai trò của Ủy ban Thương mại Quốc tế (ITC) trong việc dàn xếp các vụ kiện có liên quan đến bằng sáng chế. Điển hình nhất là các công ty như Samsung, Apple hay Motorola... luôn muốn tìm đến cơ quan chức năng này để yêu cầu lệnh cấm bán đối với các sản phẩm của đối thủ cạnh tranh, gần đây nhất là vụ ITC cấm Apple bán một loạt các sản phẩm iPhone và iPad tại chính sân nhà Mỹ. Obama không thích điều này diễn ra thường xuyên như vậy.