Mỗi lần Apple ra sản phẩm mới, chúng ta lại được xem những bức ảnh chụp iPhone, iPad, hay MacBook rất đẹp, nhưng chắc không nhiều người biết được ai là tác giả của các bức ảnh này. Xin thưa với các bạn, người đàn ông đứng sau những bức ảnh chụp sản phẩm tuyệt đẹp đó chính là nhiếp ảnh gia Peter Belanger, một tay máy nổi tiếng trong lĩnh vực chụp ảnh sản phẩm. Apple chỉ là một trong những khách hàng của ông ấy, ngoài Apple ông còn chụp cho eBay, Nike, Pixar hay Square… Mới đây, Peter Belanger đã có buổi trả lời phỏng vấn với The Verge về công việc của ông, về kinh nghiệm và những bộ máy móc hết sức đắt tiền, mình xin dịch lại bài phỏng vấn này.
Ngay lúc này ông đang ở đâu vậy?
Tôi chỉ vừa bế những đứa trẻ vào giường và chờ đợi bộ phim Mad Men được tải về từ iTunes.
Hồ sơ năng lực (portfolio) của ông cho thấy ông chủ yếu làm việc như là một nhiếp ảnh gia chụp sản phẩm và quảng cáo. Vậy cơ duyên nào đã đưa ông đến thể loại đó?
Trong lúc học nhiếp ảnh tôi có tham gia một chương trình nhằm thúc đẩy mảng sáng tạo của ngành công nghiệp (chú trọng các ý tưởng và ý nghĩa hơn là kỹ thuật). Mục đích là để tạo ra các sản phẩm có thể treo ở bảo tàng. Đến một thời điểm nọ, tôi quyết định học thêm về mảng thương mại của nhiếp ảnh và đăng ký thực tập tại một công ty ở San Francisco. Tôi đã được xem qua rất nhiều tác phẩm trong lĩnh vực dành cho nhiếp ảnh gia thương mại với tất cả các công ty sản xuất quanh Thung lũng Silicon. Đó là khi máy tính mới bắt đầu phổ biến. Tôi thích làm việc với khách hàng và giải quyết những thử thách đầy khó khăn cho mỗi công việc. Tôi cũng thích việc đó vì dường như tôi có thể thực sự có một cuộc sống mà được làm công việc tôi yêu thích.
Nghệ sĩ nào đem lại nguồn cảm hứng cho ông nhiều nhất?
Không có bất cứ một nguồn cụ thể nào nổi bật, nhưng tôi thích xem các tạp chí hiện tại để tham khảo các bức ảnh sáng tạo và phong cách mới. Tôi thường bị ảnh hưởng bởi những bức ảnh có phong cách khác hoàn toàn so với những tác phẩm của tôi, nhưng tôi có được hệ thống ánh sáng cực tốt hay những bộ máy độc nhất. Các bộ phim và chương trình truyền hình cũng có ảnh hưởng mạnh mẽ đối với tôi.
Những kỹ thuật phía sau các bức ảnh của ông dường như là nằm ở giữa sự đơn giản dễ nhầm lẫn và sự phức tạp đến mức kinh ngạc. Đôi khi thật khó để nhìn các sản phẩm từ bên ngoài các thiết bị chiếu sáng. Ông có thể mô tả một cách chung chung về việc lên kế hoạch và thực hiện một buổi chụp ảnh không?
Yếu tố lớn nhất là cần chụp bao nhiêu tấm ảnh trong một ngày. Tôi cố gắng hạn chế số lượng chụp một cách hợp lý để có thời gian cho việc thiết lập ánh cho từng sản phẩm riêng biệt. Tôi sẽ xem xét chất liệu của sản phẩm và quyết định ánh sáng như thế nào là tốt nhất. Đôi khi khá dễ dàng để chiếu sáng các chất liệu mà không cần để ý đến bề mặt (vì nó có thể được thêm vào sau). Khi tôi phải thực hiện các thiết lập phức tạp quanh một sản phẩm thì đó là kết quả của việc cần phải chiếu sáng chỗ nào đó thật tinh tế và có thể kiểm soát mỗi điểm nhấn và bóng mờ một cách độc lập.
Nếu tôi không có nhiều thời gian hay sản phẩm quá khó chụp, tôi phải đơn giản hoá việc dùng ánh sáng. Trong một lần chụp ảnh đôi giày da đắt tiền với một con rắn thật bò bên ngoài ở Viện hàn lâm khoa học, tôi đã quyết định sử dụng ánh sáng rất đơn giản vì con rắn liên tục bò và không tuân theo ý tôi, và tôi cũng chỉ có một khoảng thời gian rất ngắn cho mỗi cú bấm máy.
Chiếc máy ảnh nào ông dùng thường xuyên nhất lúc này?
Canon 5D Mark III, đây là chiếc camera tôi thường dùng. Ống kính là 24-70mm; nếu tôi chỉ có thể chọn một chiếc ống kính thì nó phải là 24-70mm. Nó phù hợp trong hầu hết các tình huống. Tôi luôn luôn ấn tượng với độ sâu trường ảnh mỏng ở khẩu độ f/2.8 của ống kính này.
Ông đã tạo ra những bức ảnh mà hàng triệu người xem mỗi ngày, nhưng hầu hết mọi người có thể không nhận ra rằng ông là nhiếp ảnh gia mà họ rất quen thuộc. Tôi nhìn thấy các bức ảnh của ông hàng ngày khi đi bộ quanh New York. Cơ duyên nào đã đưa ông tới các hợp đồng làm việc cho Apple?
Khi tôi bắt đầu công việc tôi là một thợ ảnh tự do cho các công ty đối tác của Apple. Qua nhiều năm các công ty này phát triển và nhiều thiết kế gia cùng các nhà sản xuất chuyển đến làm việc cho Apple. Bởi vì tôi có mối quan hệ công việc với họ rất nhiều, nên họ đã tiếp tục cộng tác với tôi. Tôi cảm thấy rất may mắn vì mối quan hệ này vẫn được duy trì.
Ông có thể mô tả quá trình sáng tạo phía sau một buổi chụp ảnh sản phẩm của Apple?
Đội ngũ ở Apple luôn có những danh sách rút gọn rất tốt và phát thảo những gì họ muốn. Tôi làm việc với những giám đốc nghệ thuật đầy tài năng của họ để cố gắng chuyển tải những phát thảo này thành ảnh. Chúng tôi bắt đầu với việc đặt sản phẩm vào vị trí và di chuyển theo hướng ánh sáng. Vì các sản phẩm của Apple luôn được lựa chọn chất liệu một cách kỹ lưỡng cho nên việc chiếu sáng rất là quan trọng để thể hiện một cách chính xác sự khác biệt giữa các chất liệu. Tôi chọn một vị trí để bắt đầu và suy nghĩ cần phải mô tả loại chất liệu đó như thế nào. Khi công việc này hoàn thành tôi chuyển sang bước tiếp theo. Đó là lý do vì sao hệ thống thiết lập ánh sáng của tôi rất phức tạp! Tôi cần phải kiểm soát mỗi và tất cả các bề mặt để khi khách hàng yêu cầu một điểm nhấn được làm mạnh thêm, tôi có thể thực hiện ngay. Nó cũng gần giống như việc chỉnh sửa một bức ảnh với phần mềm Photoshop: bạn không làm tất cả mọi thao tác trên một lớp. Tôi nghĩ rằng những đèn chiếu của tôi là các lớp mà tôi có thể điều chỉnh từng cái một để thu được kết quả như yêu cầu.
Quá trình thiết lập ánh sáng cho buổi chụp ảnh bìa cho tạp chí Macworld của Peter Belanger.
Khi chụp, ông cân bằng thế nào giữa công việc trên camera và hậu kỳ?
Tôi cố gắng làm càng nhiều việc trên máy ảnh càng tốt. Ngay cả những bức ảnh đã đạt yêu cầu khi chụp thì cũng cần phải chỉnh sửa hậu kỳ. Đó là vì cho dù các sản phẩm được làm tốt như thế nào đi nữa, thì khi phóng to 100%, bạn sẽ thấy được nhiều thứ khác hơn khi nhìn với mắt thường. Có những thứ trông rất mượt mà nhưng khi bạn cầm nó lên sẽ có những vết trầy, mẻ hay những chỗ không hoàn hảo khác một khi được phóng to. Tuy nhiên, có lần khi tôi chụp một thứ mà tôi gọi là “Frankenstein photography.” Tôi đã chụp nhiều phần khác nhau và ghép lại bằng Photoshop. Kỹ thuật này rất phù hợp khi tôi muốn chối bỏ thực tế hoặc là khi tôi có thể đạt được các gì đó mà không thể thực hiện bằng camera. Tôi đã chụp một tấm bìa album cho nhóm The Brokenmusicbox năm ngoái. Để có được bức ảnh cuối cùng tôi đã chụp nhiều tấm khác nhau để đạt được một sự kết hợp các yếu tố và ánh sáng mà không thể xảy ra theo bất cứ cách nào khác.
Ảnh bìa album của The Brokenmusicbox do Peter Belanger thực hiện.
Ông chụp gì để cho vui?
Những đứa con của tôi! Tôi biết có vẻ là hơi chán nhưng thực sự thì không. Tôi chụp ảnh chúng hàng ngày từ khi chúng sinh ra. Đây thực sự là niềm vui lớn đối với tôi vì nó rất khác so với công việc bình thường của tôi. Tôi có thể chụp thoải mái mà không phải lo nghĩ về khách hàng hay những suy nghĩ của người khác. Không phải chịu áp lực, tôi có thể chụp theo hướng mạo hiểm và thử nghiệm. Tôi là ông bố đi chụp ảnh ở trận đấu bóng chày với ống kính 400mm. Tôi có thể nghe thấy những đứa con của tôi nói với chúng bạn rằng, “Đó chỉ là công việc của ông ấy – phớt lờ đi.” Vào mỗi cuối năm tôi làm một quyển sách ảnh với 365 tấm ảnh để các con tôi xem. Tôi vừa hoàn thành quyển thứ 10. Thậm chí ảnh chụp gia đình tôi còn được sử dụng trong một số tài liệu tiếp thị của Apple.
Nếu ông có thể xem buổi chụp ảnh của bất kỳ nhiếp ảnh gia nào khác, ai sẽ là người được chọn?
Thật tuyệt nếu dành thời gian để xem một buổi chụp ảnh của Anton Corbijn. Tôi hâm mộ các tác phẩm của ông ấy từ lâu, đặc biệt là khi ông làm việc với rất nhiều nhóm nhạc mà tôi đã nghe cho đến mãi mãi – như Depeche Mode và U2. Ông có nhiều phong cách chụp giống ảnh tư liệu và nhiều nhóm khách hàng hơn so với tôi. Ảnh của ông rất có phong cảnh và dù trông thì có vẻ đơn giản nhưng nó ẩn chứa cả một câu chuyện bên trong.
Công cụ và ứng dụng nào ông sử dụng trong công việc hàng ngày?
Với ứng dụng thì tôi dùng Aperture để chuyển đổi file Raw Canon và lưu trữ file ảnh, Capture One để chuyển đổi file Raw Phase One và Photoshop. xScope là một ứng dụng nhỏ nhưng rất hữu ích. Evernote và Dropbox giúp tôi giữ cho văn phòng không có giấy tờ và gọn gàng, Blinkbid dùng để dự toán chi phí và làm hoá đơn. Tôi cố gắng nâng cấp máy móc cho kịp thời đại. Cho đến năm ngoái tôi chỉ sử dụng đèn chiếu của Profoto. Tôi muốn mở rộng hệ thống chiếu sáng nên tôi mua thêm vài đèn chiếu của Broncolor. Trong studio, tôi chụp với Phase One và một chiếc Sinar X và một hệ thống Phase One 645. Khi ra ngoài hoặc chụp các sản phẩm cầm trên tay tôi dùng Canon 5D Mark III.
Đâu là bộ phim mà ông yêu thích?
True Romance là một trong những bộ phim mà tôi thích. Trong phim có một tình yêu mãnh liệt. Nó cho thấy rằng con người sẽ đi theo thứ mà họ yêu quý, xoá mờ các lằn ranh giữa đúng và sai, và có nhiều những ranh giới khác. Tôi đã từng muốn đặt tên cho đứa con đầu lòng Alabama theo tên nhân vật chính trong phim nhưng vợ tôi đã không đồng ý.
Thứ gì hay người nào là đối tượng mơ ước của ông?
Các sản phẩm vẫn chưa phải và vẫn chưa thể xác định qua hàng triệu tấm ảnh. Tôi thích mường tượng ra cách làm thế nào để chụp ảnh thứ gì đó hơn là thể hiện những thứ người khác muốn.
